Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες
Φίλες και φίλοι των Αντικυθήρων
Στις 31 Αυγούστου θα παραδώσω την προεδρία της Κοινότητας Αντικυθήρων στο νέο Πρόεδρο (και ανιψιό μου), Γεώργιο Χαρχαλάκη του Εμμανουήλ, μετά από παραμονή στη θέση αυτή για σχεδόν 13 χρόνια (01/01/1999 – 31/12/2006 και 01/09/2014 – 31/08/2019). Με αφορμή την απόφασή μου να μην ασχοληθώ πλέον ενεργά με τα κοινά, θα ήθελα να μοιραστώ με τους συμπατριώτες μου μερικές σκέψεις.
Ασχολήθηκα ενεργά με τα κοινά του νησιού μου αμέσως μόλις επέστρεψα μόνιμα σε αυτό, δηλαδή από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 και υπήρξα επί σειρά ετών εκλεγμένος Κοινοτικός Σύμβουλος επί προεδρίας του αειμνήστου Στρατή Κατσανεβάκη, ενώ ανέλαβα την προεδρία την 1η Ιανουαρίου του 1999. Η περίοδος ήταν δύσκολη. Η Χώρα μας ετοιμαζόταν να υιοθετήσει το Ευρώ και οι κρατικές χρηματοδοτήσεις προς τους Δήμους άρχισαν να περιορίζονται. Παράλληλα καθόλη τη διάρκεια της προεδρίας μου εγώ και οι συνεργάτες μου δίναμε πραγματική μάχη για να μην κοπούν οι επιδοτήσεις των πλοίων και υπήρξαν περίοδοι πολύ δύσκολες από πλευράς ακτοπλοϊκής συγκοινωνίας, όμως σταθήκαμε όρθιοι.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης μου θητείας (1999-2006) έτυχα ιδιαίτερης βοήθειας από το σημερινό Δήμαρχό μας κ. Στράτο Χαρχαλάκη, ο οποίος συνέβαλε ουσιαστικά στην χρηματοδότηση πολλών έργων στο νησί μας, αποκτώντας σημαντική εμπειρία στη λειτουργία της αυτοδιοίκησης που πιστεύω ότι του έχει φανεί χρήσιμη στα σημερινά του καθήκοντα. Ο Δήμαρχός μας, ανέλαβε το 2014 την ευθύνη της διοίκησης του Δήμου μας, έχοντας ήδη μια ευρεία γνώση του τρόπου λειτουργίας αλλά και των προβλημάτων των Ο.Τ.Α. την οποία απέκτησε από την ενεργό παρουσία του επί πολλά χρόνια στα κοινά των Αντικυθήρων.
Την περίοδο αυτή (1999-2006) έγιναν έργα οδοποιίας σε όλο το νησί (διανοίξεις και ασφαλτοστρώσεις οδών, τσιμεντοστρώσεις, αγροτική οδοποιία, νέοι δρόμοι προς διάφορα σημεία του νησιού και απομακρυσμένες περιοχές κλπ), έργα ύδρευσης (διπλό δίκτυο ύδρευσης σε όλο το νησί, αξιοποίηση πηγών και πηγαδιών), χρηματοδοτήθηκε το νέο Ιατρείο με 210.000€, ξεκίνησε η διάνοιξη του περιφερειακού δρόμου του Ποταμού, τοποθετήθηκε δεύτερος φάρος ασφαλείας στην είσοδο του λιμανιού, αναβαθμίστηκε και επεκτάθηκε ο δημοτικός φωτισμός σε όλο το νησί, συνδέθηκαν με το δίκτυο της ΔΕΗ και του ΟΤΕ όλοι οι οικισμοί μετά από πολύ επίμονες και διαρκείς προσπάθειες, ολοκληρώθηκε το Ελικοδρόμιο, εγκαταστάθηκαν αναμεταδότες των τηλεοπτικών σταθμών εθνικής εμβέλειας, τα Αντικύθηρα συμμετείχαν για πρώτη φορά σε εκθέσεις τουρισμού και απέκτησαν παρουσία στο διαδίκτυο. Μαζί με τους συνεργάτες μου ξεκινήσαμε τη δύσκολη διαδικασία για να αποκτήσει το νησί οριοθετημένους οικισμούς και όρους δόμησης. Ολοκληρώθηκε η διαδικασία χάραξης αιγιαλού και παραλίας στον Ποταμό που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ το 2007, όμως δυστυχώς η οριοθέτηση των οικισμών δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και αυτό είναι κάτι που θα βρίσκουν διαρκώς μπροστά τους όσοι θέλουν να εκδώσουν οικοδομική άδεια για το νησί. Ελπίζω η νέα Κυβέρνηση να απλοποιήσει τις διαδικασίες.
Το 2000, μετά από πρόταση του σημερινού Δημάρχου, καλέσαμε στο νησί τον αρχαιολόγο κ. Άρη Τσαραβόπουλο και ξεκινήσαμε να υποστηρίζουμε ενεργά τις ανασκαφές στο αρχαίο «Κάστρο», που φέτος δυστυχώς δεν θα διεξαχθούν καθώς το Δημοτικό μας Σχολείο είναι πλέον ενεργό και δεν γίνεται να παραχωρηθεί. Ωστόσο, η στήριξή μας στις ανασκαφές επί σχεδόν 20 χρόνια, είχε ως αποτέλεσμα την παραγωγή ενός πλούσιου και σημαντικού ιστορικού και πολιτιστικού πλούτου, την ανάδειξη της αρχαίας ιστορίας του τόπου μας και την προβολή του παγκοσμίως.
Πετύχαμε την έκδοση των πρώτων πράξεων χαρακτηρισμού από το Δασαρχείο με αποτέλεσμα να αποχαρακτηριστούν 414 στρέμματα στην ευρύτερη περιοχή των Χαρχαλιανών.
Παραδίδοντας την Κοινότητα το 2006 στον διάδοχό μου, είχα εξασφαλίσει ποσό 330.000€ για την διαπλάτυνση και ασφαλτόστρωση του κεντρικού δρόμου από το Λιμάνι μέχρι τον Άγ. Μύρωνα από το πρόγραμμα ΘΗΣΕΑΣ (το έργο τροποποιήθηκε και δεν έγινε με τον αρχικό σχεδιασμό), 210.000€ για το νέο Ιατρείο (ολοκληρώθηκε), 80.000€ για την οδοποιία προς Ξηροπόταμο και Άγ. Γεώργιο (ολοκληρώθηκαν), ολοκληρωμένη μελέτη για την αναστήλωση και ανάδειξη του Νερόμυλου του Ανδρόνικου στον Ποταμό, δωρεά του κ. Στράτου Παπαδόπουλου (δεν έγινε), έτοιμο προς δημοπράτηση το έργο της οδοποιίας προς το Αυλάκι στα Κατσανεβιανά (δεν ολοκληρώθηκε) καθώς και εξασφαλισμένη πίστωση 400.000€ για την επέκταση του δικτύου ύδρευσης σε όλο το νησί μέσω του προγράμματος ΘΗΣΕΑΣ που ολοκληρώθηκε με αλλαγές όμως επί της αρχικής μελέτης. Είχαμε ολοκληρώσει τις μελέτες για ΧΥΤΥ στη θέση «Καμινάκια» και όχι στο πιο κεντρικό σημείο του νησιού όπως τελικά γίνεται σήμερα (η αλλαγή της τοποθεσίας έγινε το 2009-10).
Οι νέες υποδομές που δημιουργήσαμε την περίοδο 1999-2006 αλλά και η προβολή του νησιού μας την ίδια περίοδο, υπήρξαν η αφορμή για πολλούς Αντικυθήριους του εσωτερικού και εξωτερικού (Αυστραλία, ΗΠΑ) να επιστρέψουν στο νησί εποχιακά, να ανακαινίσουν τα παλιά σπίτια αλλά και να χτίσουν καινούργια.
Το Σεπτέμβριο του 2014 ανέλαβα εκ νέου την προεδρία της Δημοτικής πλέον Κοινότητας, που από το 2011 ανήκει στη δικαιοδοσία του Δήμου Κυθήρων με το Νόμο του Καλλικράτη.
Η θητεία μου αυτή, που λήγει στις 31 Αυγούστου, συνέπεσε με την εκλογή του συμπατριώτη μας Στράτου Χαρχαλάκη, στη θέση του Δημάρχου Κυθήρων. Στα χρόνια αυτά κάναμε επίσης πολλά στο νησί μας: ασφαλτοστρώσεις, αναπλάσεις, τσιμεντοστρώσεις, νέος φωτισμός στο Λιμάνι, επέκταση δημοτικού ξενώνα, ανακαινίσεις στο Δημοτικό Σχολείο και τα δημοτικά ακίνητα, τοποθετήθηκαν νέες πινακίδες σήμανσης και πυροσβεστικοί κρουνοί, κατασκευάστηκε η πρόσβαση προς την Καμαρέλα, δημοπρατήθηκε και ξεκινάει τον Οκτώβριο η τσιμεντόστρωση του περιφερειακού δρόμου του Ποταμού, επισκευάστηκε η πρόσβαση στην παραλία «Χάλαρα», συντηρήθηκαν οι δεξαμενές και τα δίκτυα ύδρευσης, τοποθετήθηκε νέα μεταλλική δεξαμενή 150 κυβικών, τακτοποιήθηκε το κληροδότημα Ηλία Χαρχαλάκη, αδειοδοτήθηκαν 2 υδρευτικές γεωτρήσεις που θα δημοπρατηθούν το 2020, εξασφαλίστηκε σταθερή και αξιόπιστη ακτοπλοϊκή συγκοινωνία και δεύτερο επιδοτούμενο δρομολόγιο από τη Νεάπολη χάρη στις ενέργειες του Δημάρχου μας προσωπικά, επιδοτήθηκαν οι αγροτικοί γιατροί από το Δήμο και λύθηκε πλέον το πρόβλημα της έλλειψης γιατρού που μας βασάνιζε επί χρόνια. Ξεκίνησε και ολοκληρώνεται το έργο διαχείρισης απορριμμάτων (ΧΥΤΥ) αντίστοιχο του οποίου δεν διαθέτουν ακόμα μεγάλα τουριστικά νησιά. Ξεκινάει από την ΜΟΜΚΑ ο δρόμος προς το Φάρο Απολυτάρας, που αποτελεί όνειρο δεκαετιών. Εξασφαλίστηκε η πρόσληψη μόνιμου υπαλλήλου καθαριότητας που θα γίνει από την συνέχεια της προκήρυξης 3Κ για τους Δήμους (ελπίζω σύντομα).
Η στήριξη που είχα από το Δήμο σε κάθε πρόβλημα του νησιού μας ήταν άμεση. Τόσο ο Δήμαρχος όσο και οι Αντιδήμαρχοι κ. Αγγελιουδάκης, κ. Κομηνός, κ. Ζαντιώτης και ο σημερινός, συμπατριώτης μας κ. Κατσανεβάκης υπήρξαν και παραμένουν ενεργά παρόντες σε κάθε μας πρόβλημα. Το ίδιο και ο συμπατριώτης μας Αντιπεριφερειάρχης κ. Χατζηπέρος αλλά και η Περιφερειάρχης Ρένα Δούρου που επισκέφθηκε 2 φορές το νησί μας μέσα στη θητεία της.
Κατά τη διάρκεια της θητείας μου δημοπρατήθηκε το Μνημείο των Σφουγγαράδων που χρηματοδοτείται από την Περιφέρεια και θα ξεκινήσει σύντομα, ενώ ξεκίνησε στο νησί μας η δημιουργία του ΠΑΓΓΑΙΑ, του Εθνικού Παρατηρητηρίου της Κλιματικής Αλλαγής από το Αστεροσκοπείο Αθηνών που πιστεύω ότι θα είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες για την πληθυσμιακή τόνωση των Αντικυθήρων. Ελπίζω επίσης να ευοδωθούν οι προσπάθειες της Μητρόπολης και του Δήμου για την κατοίκηση πολύτεκνων οικογενειών, αν και το σημερινό νομικό πλαίσιο (πολεοδομικοί κανόνες) είναι εχθρικό σε κάθε προσπάθεια να μην ερημώσει ο τόπος μας.
Τέλος, πολύ σημαντική εξέλιξη είναι η απόφαση του εφοπλιστή Θανάση Μαρτίνου για την πλήρη ανακαίνιση του ναού και των κτισμάτων του Αγίου Μύρωνος, μετά από κοινό αίτημα του Δημάρχου και του Μητροπολίτη. Το σημαντικότερο μνημείο μας, το σημείο αναφοράς όλων των Αντικυθηρίων, θα αποκτήσει την αίγλη που του αρμόζει και ίσως επανδρωθεί από μοναστική αδελφότητα, κάτι που θα ήταν πολύ σημαντικό για το νησί μας.
Θα ήταν παράλειψή μου να μη σημειώσω ότι στην τελευταία θητεία μου είχα τη μεγάλη τιμή να υποδεχθώ 2 φορές στο νησί μας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Προκόπιο Παυλόπουλο, υπό την αιγίδα του οποίου τελούν οι έρευνες στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων που ευελπιστώ να ξεκινήσουν εκ νέου το Σεπτέμβριο.
Στο νέο Πρόεδρο που θα αναλάβει από την 1η Σεπτεμβρίου εύχομαι καλή επιτυχία και θα είμαι δίπλα του σε ό,τι βοήθεια και αν χρειαστεί. Δίπλα του πιστεύω θα είναι και ο άλλος θείος του και επίσης πρώην Πρόεδρος της Κοινότητας Διονύσης Προγουλάκης. Έτσι, ο νέος Πρόεδρος θα έχει υποστήριξη από δύο έμπειρους στην αυτοδιοίκηση συμπατριώτες και συγγενείς του, αλλά είμαι σίγουρος και από τον Δήμο και το Δήμαρχό μας προσωπικά που το αμείωτο ενδιαφέρον του για τον τόπο καταγωγής του είναι γνωστό σε όλους και κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει.
Οι εποχές είναι δύσκολες. Οι προσλήψεις προσωπικού περιορισμένες. Οι ιδιωτικές εργολαβίες αποκομιδής απορριμμάτων δεν επιτρέπονται. Οι νόμιμες κατατμήσεις δαπανών για τα Αντικύθηρα, που ίσχυαν επί χρόνια, καταργήθηκαν. Ο έλεγχος από το Κράτος και το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι ασφυκτικός. Μέσα σε αυτά τα προβλήματα καλείται ο νέος Πρόεδρος του νησιού μας να δώσει την δική του μάχη και να κατορθώσει επί προεδρίας του να γίνουν ακόμα περισσότερα έργα και κυρίως να αναζωογονηθεί με νέο μόνιμο πληθυσμό το νησί μας. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε την ερήμωση του τόπου μας, ενός όμορφου τόπου που κάποτε συντηρούσε άνετα τους γονείς και τους παππούδες μας.
Θα είμαι πάντα παρών στα κοινά του νησιού μου και ελπίζω η εμπειρία αλλά και οι ιδέες μου να φανούν χρήσιμες στο νέο Πρόεδρό μας.
Αντικύθηρα, 5 Αυγούστου 2019
Ανδρέας Γ. Χαρχαλάκης
Πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Αντικυθήρων